تا چه اندازه با هنر زیبای مسگری و تاریخچه آن آشنا هستید؟ می دانید برای اولین بار هنر مسگری از کدام شهر ها آغاز شد؟ بهترین هدایای مسی آراهنر را می شناسید؟ در ادامه این مقاله با آراهنر همراه باشید تا بیشتر و بهتر با هنر کهن مسگری آشنا شوید ...
انسان های گذشته با استفاده از فلزات مختلف شروع به ساخت ابزارآلات جنگی کردند. با گذشت سال ها کم کم استفاده از فلز برای ساخت ظروف مختلف بیشتر رواج پیدا کرد. از دوران های پر رونق مسگری می توان به دوران سلجوقی اشاره کرد که ساخت ظروف مسی به یکی از هنرهای اصیل ایرانی تبدیل شد. مهد هنر مسگری را می توان شهر زنجان دانست. حتی امروزه نیز کارگاه ها و هنرمندان مسگری بسیاری را می توان در این شهر یافت که مشغول به تولید ظروف و محصولات مسی هستند.
علت های زیادی برای محبوبیت مسگری و ظروف مسی می توان نام برد. از جمله مهم ترین آن ها می توان به زیبایی رنگ سرخ مس، پخت پز سریع تر غذا در قبلمه های مسی، فواید بسیار برای سلامتی و … اشاره کرد. ظروف مسی معمولا با سه روش مختلف شامل روش ماشینی، نیمه چکش کاری شده و کامل چکش کاری شده تولید می شوند. امروزه به علت درخواست زیاد، ظروف ماشینی با قیمت ارزان بیشتر تولید می شوند.
در ادامه این مقاله ابتدا تاریخچه ای از این هنر اصیل را بررسی کرده و هر یک از روش های تولید آن را مورد مطالعه قرار خواهیم داد. سپس هدایای تبلیغاتی مس آراهنر را معرفی خواهیم کرد. پس در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
بهترین هدایای مسگری آراهنر
آراهنر بهترین هدایای تبلیغاتی و ظروف مسی را در بسته بندی های ویژه و متنوع برای شما تدارک دیده ست. با توجه به اینکه مسگری از قدیمی ترین هنرهای اصیل ایرانی است، بدون شک مورد علاقه همه مخاطبان شما قرار خواهد گرفت. همراه ما باشید تا به بررسی بسته های مسگری از هدیه صنایع دستی آراهنر بپردازیم:
در مقاله هدایای تبلیغاتی چیست بیشتر درباره پیرامون این حوزه بخوانید.
بسته آجیل خوری مسی و ترمه ابریشم
اگر به دنبال تهیه انواع هدایای تبلیغاتی از صنایع دستی همراه با خوراکی های خوشمزه هستید، این بسته هدیه گزینه بسیار مناسبی برای شما محسوب می شود. اصلی ترین محصولات این بسته دو عدد آجیل خوری پایه دار کوچک است. در کنار هنر مس، یک عدد ترمه ابریشمی اعلا به همراه خوراکی های خوشمزه شامل مویز و توت خشک نیز وجود دارد. این بسته جزو بهترین گزینه‌ها برای هدیه مدیریتی است.
ایوار (لیوان و قندان مسی)
ایوار بسته ای ساده و در عین حال بسیار کاربردی است. در این بسته هدیه یک لیوان و قندان مسی روی پایه چوبی قرار گرفته اند. این بسته را می توانید به عنوان هدایای نمایشگاهی به مشتریان خود ارائه کنید.
آوند (قابلمه و قاشق مسی و سفره قلمکار)
یکی از جذاب‌ترین هدایای تبلیغاتی خلاقانه آراهنر که نمی توانید در هیچ فروشگاه دیگری پیدا کنید، بسته آوند آراهنر است. در این بسته هدیه یک عدد قابلمه و قاشق مسی اعلا، حاصل دسترنج هنرمندان زنجانی قرار دارد. در کنار این محصولات هنر ایرانی دیگری نیز وجود دارد، هنر قلمکار. از دیگر محصولات جالب این بسته می توان به زیر قابلمه ای حصیری و انواع مختلفی از ادویه ها اشاره کرد که در پخت و پز بسیار کاربردی است.
بسته شکلات خوری وجاقلمی خاتم و سنگاب
این بسته یک هدیه فرهنگی و جذاب است. این مجموعه می‌تواند در قالب هدایای مدیریتی و سازمان هم قرار بگیرد.
بسته شکلات خوری وجاقلمی خاتم و سنگاب نشان می‌دهد که شما چقدر برای مشتری‌های خود ارزش قائل هستید. این بسته فوق‌العاده نفیس می‌تواند هدیه‌ای جذابی برای مهمان‌ها و یا مشتری‌های خارجی‌تان هم باشد.
تی تی نار (بسته دیوان حافظ و قندان اناری)
از جدیدترین هدایای یلدایی است که در تولید آن از هنر مسگری استفاده شده است. یک عدد قندان مسی با طرح انار در این بسته قرار گرفته است که کاملا مناسب هدیه شب یلدا می باشد. در کنار این هدیه چندین غزل حافظ و مقداری گل محمدی نیز وجود دارد. با تهیه این هدیه، شب یلدای مخاطبان خود را زیباتر کنید.
بسته گلدان مس و خاتم
هنر مس به تنهایی بسیار زیباست اما در ترکیب با سایر هنر ها زیبایی آن چندین برابر می شود. در این بسته هدیه یک عدد گلدان از ترکیب دو هنر مس و خاتم وجود دارد. در کنار آن یک عدد گلیم مغان نیز قرار گرفته است. برای زیبایی بیشتر دو عدد گل مسی نیز به این بسته اضافه شده است. این هدیه در بسته بندی ویژه قابل ارائه به مخاطبان مختلف می باشد و گزینه مناسبی برای گیفت تبلیغاتی ارزان است.
هفتان 2 (بسته هفت سین مسی)
سفره هفت سین مهم ترین نماد نوروز است و بسته “هفتان2 ” این نماد را به زیباترین و هنرمندانه ترین شکل در اختیار شما قرار می دهد. در این بسته از هدایای نوروزی آراهنر از شش ظرف مسی کوچک بهره برده ایم تا سین های هفت سین شما داخل آنها قرار گیرند و زینت سفره نوروزی شما باشند. همچنین یک سفره هفت سین با طرح اختصاصی برای این بسته در نظر گرفته شده است. در کنار این محصولات، یک جلد قرآن کریم و یا یک جلد دیوان حافظ به انتخاب شما در بسته قرار خواهد گرفت. هفتان 2 ترکیبی از دو هنر مسگری و قلمکاری است که شهر تولیدکننده مس آن، زنجان و شهر تولیدکننده سفره های قلمکاری آن از صنایع دستی اصفهان است.
بسته آبنوش، درخشش فلز مس
اگر به دنبال تهیه هدایای کاربردی و در عین حال بسیار خاص و لوکس هستید، باید با بسته آبنوش آراهنر آشنا شوید. در این بسته هدیه ظروف مسی را با رنگ کوره ای خاص و خوشرنگی ترکیب کرده اند. این رنگ کوره ای ظاهری مدرن و لوکس به فلز مس بخشیده است. محصولات این بسته شامل یک عدد پارچ به همراه چهار لیوان هستند. کی از بهترین ویژگی های این هدیه، بسته بندی چرمی و ویژه آن می باشد.
استقبال از محصولات مسی به عنوان هدایای تبلیغاتی
در سالهای اخیر استفاده از محصولات مسی به عنوان هدیه سازمانی بسیار رایج شده است.
این محصولات به دلیل قیمت نهایی مناسب، سرعت عمل در اجرا و تولید و زیبایی منحصر به فرد از یک سو و تاکید بر روی خواص استفاده از این گروه محصول باعث شده تا مس زنجان، سهم قابل توجهی از بازار هدایای تبلیغاتی را به خود اختصاص دهد. همچنین این محصولات گزینه مناسبی برای هدایای مناسبتی از جمله برای گرامی‌داشت روزهای خاص مانند هدیه روز خبرنگار است.
هنر مسگری
مسگری یکی از صنایع دستی بسیار قدیمی در کشور است. از دیرباز اشیاء و ظروف مسی در موزه‌های مختلف مشاهده می‌شوند. وقتي نام مس به زبان می‌آيد، ناخودآگاه پس از آن نام شهرهايی مانند زنجان، قزوين و اصفهان هم بر زبان جاری میشود.
اين فلز و اين شهرها سالهاست كه نام‌شان به هم گره خورده است. در زنجان، اصفهان، قزوین و کرمان ظروف مسی به صورت عمده در انواع مختلف و با کاربردهای گوناگون تولید میشود. زنجان و کرمان دارای معادن مس هستند. وجود این معادن، دسترسی به فلز مس را در این شهرها آسان‌تر کرده و در نهایت قیمت تمام شده این محصولات نیز کمتر میشود.
ظروف مسی از گذشته حضوری پررنگ در آشپزخانه ايرانی داشتند. آفتابه و لگن مسی، از قديمی‌ترين وسايل مسی در خانه‌های ايرانی است. با مرور زمان اما اوضاع تغييركرد. روی آوردن به تفلون و چدن، مدتی مس را از گردونه رقابت خارج كرد.
حالا چند سالی است كه از مزايای استفاده از مس زياد گفته میشود. ضمن اينكه توليد كنندگان اين گروه از صنايع دستی هم، تغييرات بسياری در توليدات خود ايجاد كرده‌اند. وسايل و ظروف مسی روز به روز متنوع‌تر و كاربردی تر شد. با توجه به استقبال دوباره مردم از ظروف مسی، نه تنها در ایران بلکه در دیگر کشورها، این صنعت جان تازه‌ای گرفته است. و از این هنر کهن می‌توان در تهیه کادو رسمی برای بانوان استفاده کرد.
قيمت مس به واسطه توليد انبوه كمی كاهش پيدا كرده است. حالا باز هم اين ظروف جايگاه قديمی خود را پيدا كرده‌اند. در آشپزخانه‌ها ديده می‌شوند و يادآور خانه‌های مادربزرگ‌ها هستند.
استفاده از ظروف مسی در روزگار معاصر
اينكه گفته مي شود غذا در ظروف مسی خوشمزه‌تر است، تا حدودي دلايلي محكم دارد. مس دما را در كف ظرف يكسان پخش مي‌كند. به همين دليلي تمام غذا حرارتي يكسان دارد و به يك اندازه پخته مي‌شود. اين فلز رساناست و باعث كوتاه شدن زمان پخت میشود. چون زود گرم شده و باعث جاافتادن غذا مي‌شود. البته كار فقط به ساخت ظروف بزرگ منتهی نمي‌شود. صنايع دستی ظريفی هم با مس اين روزها توليد مي‌شود. انواع قاشق، ليوان، قندان، قهوه‌جوش و … از آن جمله‌اند.
مس در مکانهای نمناک آسیب می‌بیند. بخار حمام، آب لیمو و سرکه باعث سوراخ شدن مس میشود. مشكل استفاده از مس اين است كه اين ظروف زود اكسيد مي‌شود. به همين دليل بايد در پخت و پز و شست و شوي آنها بسيار دقت كرد.
پختن غذاهای ترش، چرب و همچنین غذاهایی که به زمان پخت طولانی نیاز دارند در ظروف مسی توصیه نمی‌شود. اكسيد شدن باعث آزاد شدن مواد آلي و معدني مضر براي بدن مي‌شود. اگر در پخت و پز با اين ظروف همه موارد مراعات شود، مشكلي برای استفاده از آنها نيست. به واسطه تاثيرات مثبت اين ظروف بر سلامتی استفاده از آنها در سال‌هاي اخير بسيار توصيه شده است.
كار با مس، آسان‌تر از دیگر فلزات
كار کردن روی مس آسان‌تر از سایر فلزات است. آن را حرارت مي‌دهند. به سرعت نرم مي‌شود و چكش‌خوار است. به همين دليل فرم‌دهي به آن آسان است. قابلیت تورق و مفتول شدن دارد. مس فلزی است که می‌توان تزیینات مختلفی نظیر مشبک کاری، قلم زنی، حکاکی و کنده کاری بر روی آن انجام داد.
انواع وسايل و صنايع دستی را مي‌توان در هر حجم و ابعادي توليد كرد. هر طرح و شكلی را مي‌توان روی آن ايجاد كرد. طرح‌هاي ايجاد شده روي اين ظروف بسيار متنوع است. منابع آن در ايران زياد است. استخراج آن هزينه زيادی ندارند. همه اين عوامل دست به دست هم داده‌اند تا اين هنر-صنعت در ايران همواره مورد توجه باشد.
فوت کوزه گری در مسگری
چنانچه از ظروف مسی‌تان سالهاست که استفاده نکرده اید، باید آن ها را سفید کنید. مس در حالت عادی قرمز است و با پرداخت سفید میشود و در معرض آب و هوا سیاه میشود. مراحل سفید کاری به این صورت است که ابتدا آن را با اسید سولفوریک رقیق می‌شویند تا سولفاته هایش از بین برود.
پس از حرارت دادن و زمانی که مس کاملا داغ شد، در مرحله بعدی، نشادر می‌زنند. در آخر قلع را در ظرف مورد نظر می‌ریزند و پنبه کاری انجام میشود. این کار نیازمند مهارت بسیار زیادی است و همان فوت کوزه گری به حساب می‌آید.
در گذشته و قبل از اینکه کارخانه نورد مس احداث شود تمامی کارها از ابتدا تا انتها بر عهده مسگر بود. مسگر خودش ابتدا مس های خام یا قراضه را ذوب می‌کرد. سپس در قالب‌های شمش می‌ریخت و پس از سرد شدن آنها را کوبیده و تبدیل به ورق مس می‌کرد. وقتی که ورق به ضخامت مورد نظر رسید، ساختن ظروف مسی آغاز میشود. سپس مسگر تمام هنر و مهارت خود در چکش زدن را بر روی ورقه‌های فلز سرخ شده به کار می‌برد.
تشخیص ظروف مسی اصل
برای تشخیص ظروف مسی اصل، این نکات را در نظر بگیرید.
- چکش زنی روی ظروف مس اصل ریز و منظم است.
- قلع داخل ظروف مسی اصل بسیار درخشان است.
- ظروف مسی اصل ظرافت و ریزه کاری فراوان دارد.
- برای تولید ظروف مسی اصل از ورقه مس با کیفیت و ضخیم استفاده شده است.
- رنگ ظروف مسی اصل، سرخ و درخشان است که نشان دهنده خلوص مس به کار رفته در آن است.
- رنگ ظروف مسی تقلبی زرد و بدون درخشش است.
- یک روش دیگر برای تشخیص ظروف مسی اصل، از روی صدای آن است. فلز مس، فلز نرمی است و اگر به ظروف مسی با کیفیت ضربه بزنید، صدای بم و ضعیفی تولید میشود. ظروف مسی تقلبی صدای بلند و تیزی ایجاد می‌کند.
خواص استفاده از ظروف مسی
در بدن هر فرد سالم بين 100 تا 150 ميلي‌گرم از اين ماده وجود دارد. مس به طور طبیعی در غلات کامل، کینوآ، ادویه ها، میوه های تازه و خشک و سبزیجات سبز تیره، حبوبات و مغزیجات وجود دارد. نیاز روزانه مردم به مس با توجه به شرایط سنی، جنسیت و وضعیت سلامتی آنها متفاوت است.
مس باعث تقویت پوست، مو و مفاصل میشود. سبب ایجاد سلولهای سالم در پوست شده و پوست های خشک و آسیب دیده را ترمیم می‌کند. مس ملانین را در بدن افزایش می‌دهد و باعث رشد و سلامت مو میشود. کمبود مس موجب احساس رخوت و کسالت میشود.
مس به عملکرد بهتر طحال، کبد و دستگاه گوارش کمک می‌کند. به سلامت قلب و عروق کمک می‌کند. انسداد شریانها را از بین برده و از ایجاد پلاک هایی که سبب مسدود شدن رگهای خونی میشود، جلوگیری می‌کند. مغز را برای تولید میلین تحریک کرده و باعث افزایش سرعت عملکرد مغز میشود.
مس باعث بهبود بیماری آرتروز شده و به بازسازی غضروف ها کمک می‌کند. با این کار به درمان درد و تورم مفاصل کمک می‌کند. اين ماده براي رشد بدن به ويژه كودكان بسيار مهم است. اين عنصر در درمان كم‌خونی، كه از بيماري‌هاي بومي ايران است، بسيار نقش دارد. استفاده از ظروف مسی در آشپزی مي‌تواند اين مشكل را در افراد بيمار رفع كند.
تمام ویژگی‌ها سبب میشود که شما ظروف مسی را در بستههای هدایای تبلیغاتی شرکت خود قرار دهید و برای مناسبت‌های مختلف و کادو رسمی برای آقایان و بانوان استفاده کنید.
پیشینه مس و مسگری در ایران
در ايران، قديمی‌ترين هنر مسگری كشف شده، در مركز و شمال كشور بوده است. در دوره سلجوقيان، فلزكاری مس بيشتر مورد توجه قرار گرفت. اين هنر-صنعت در خراسان، موصل و اصفهان بيشتر مورد توجه قرار گرفت.
در دوره ايلخاني، به دليل نزديكی سلطانيه (پايتخت اين حكومت) به زنجان، اين شهر بسيار مورد توجه قرار گرفت. در اين دوره گروهي از هنرمندان چيني به ايران آمدند. به همين دليل طرح‌هايي از اژدها هم بر اين ظروف ديده مي‌شود؛ طرح‌هايي كه بومي نيستند اما آثار دست هنرمندان ايرانی‌اند. در اين دوره فلزكاري و مرصع‌كاري در زنجان بيشتر از ديگر شهرها انجام مي‌شد.
زنجان مهد تولید صنایع دستی مس در ایران
مس و مسگری قدمت زیادی در استان زنجان دارد. امروزه مس به عنوان صنعت دست زنجانی‌ها، پس از یک رکود چند ساله، بسیار پر رونق شده و میدرخشد. استاد کارهای زنجانی که مدتها بود دست از کار کشیده بودند، دوباره مشغول کار شدند. مسگری‌های سنتی در کنار صنعتی شدن به این کار می‌پردازند. راسته بازار مسگرهای زنجان از راسته های پر سروصدا است. با نزدیک شدن به این راسته، صداهای بلند و منظم چکش مسگرها همگان را متوجه خود می‌کند.
ورود نسل‌های جوان به مسگری در زنجان باعث رونق هر چه بیشتر این هنر- صنعت شده است. مس زنجان، مورد توجه گردشگران است و بسیاری از میهمانان از بازار زنجان بازدید و خرید می‌کنند. در حال حاضر مس زنجان دارای رتبه اول در تولیدات انواع صنایع دستی فلزی کشور است.
استاد اصغر غنی لو متولد 1347، یکی از استادکاران مسگر در شهر زنجان هستند. ایشان نزد پدرشان، استاد غیبعلی غنی لو حرفه مسگری را آموختند.
روش‌های تولید محصولات مسی
در کارگاه‌های تولیدی، ظروف مسی به 3 روش ماشینی، نیمه چکش کاری شده و کامل چکش کاری شده، تولید می‌شوند.
ظروف مسی ماشینی تماما توسط دستگاه، خمکاری و پرسکاری می‌شوند. هیچ جای چکشی روی این ظروف دیده نمی‌شود. به علت زمان کمتری که برای تولید این ظروف صرف میشود، قیمت ارزانتری دارند.
در ظروف مسی نیمه چکش کاری شده، شکل اولیه توسط دستگاه ایجاد میشود و توسط ماشین آلات خمکاری میشود. سپس توسط مسگر، چکش کاری شده وطرح و نقش روی آن ایجاد میشود. تعداد چکش‌ها در این ظروف کمتر از ظروف مسی کاملا چکش کاری شده است.
ظروف مسی کامل چکش خواری، فقط قالب گیری شده و در بقیه مراحل کاملا ساخته دست مسگران توانا هستند.
در کارگاه‌ها، ظروف مسی در انواع کاربردی و تزیینی تولید می‌شوند. با این فلز گرانبها ظروف مربوط به پخت و پز مانند قابلمه، دیگچه، تابه، دیزی و کتری وقوری تولید میشود. ظروف تزیینی مانند آفتابه و لگن، گلدان، سماور مسی، تابلوهای مسی و زیورآلات مسی نیز طرفداران بسیاری دارد. از دیگر محصولات مسی می‌توان به قهوه‌جوش، پارچ و لیوان، سینی و دیس، قاشق، چنگال و شکلات خوری اشاره کرد.
توصیه‌هایی برای نگه‌‌داری و استفاده از ظروف مسی
- هرگز در ظروف مسی که لایه پوششی درون آن از بین رفته پخت و پز نکنید. در صورت استفاده، مس اضافی در کبد ذخیره شده و به تدریج باعث از کار افتادن کبد میشود.
- برای تمییز و براق کردن ظروف مسی نصف لیمو ترش را درون نمک فرو برده و روی ظرف خود بمالید. از آب داغ، شوینده‌های قوی و دارای قدرت سایندگی بالا برای شستشوی ظروف مسی استفاده نکنید.
- برای شستشوی ظروف مسی از اسفنج های نرم استفاده کنید. برای اینکه ظروف مسی شما زنگ نزند، یک قلم مو را در آب پیاز فرو کرده و روی ظرفتان بمالید.
- حرارت موجب تغییر رنگ ظروف مسی میشود. مخلوط نمک و سرکه غلیظ را با اسکاچ روی سطح بیرونی که دو رنگ شده بکشید و سپس آبکشی کنید.
- از قرار دادن ظروف مسی در ماشین ظرفشویی خودداری کنید و پس از شستشو حتما آنها را خشک کنید. اگر لکه‌ای روی ظروف مسی شما وجود دارد با یک برش پیاز آن را تمییز کنید.
سوالات متداول ظروف مسی
مس در ایران در شهرهای مختلفی تولید میشود اما بزرگترین مراکز تولید مس در شهر کرمان است. با اینحال تولید محصولات و ظروف صنایع دستی در دو شهر اصفهان و زنجان با جدیت بیشتری انجام میشود که از بین این دو شهر نیز زنجان در حال حاضر مهمترین شهر تولید کننده ظروف مسی است.
توصیههای فراوان در طب سنتی نسبت به خواص استفاده از ظروف مسی از یک سو و هشدارهای متعدد نسبت به استفاده از ظروف تفلون باعث شده که مردم در سالهای اخیر بیشتر به استفاده از ظروف مسی مایل باشند. از سوی دیگر ظروف مسی قیمت مناسبی دارند و حس نوستالژیکی به خانهها میدهند.
آرا هنر در بستههای مختلفی از محصولات مس زنجان استفاده کرده که معروفترین و محبوبترین آنها بسته کافا است. در این بسته یک عدد قهوه جوش مسی به همراه دو عدد فنجان و نعلبکی سرامیکی وجود دارد.
همچنین در بسته چام هم از لیوانهای مسی استفاده شده که اتفاقا این بسته نیز به شدت محبوب است. همچنین در بسته آوند نیز از قابلمه مسی استفاده شده است.
نکات مهم در مورد ظروف مسی و تاریخچه این هنر
به مهم ترین نکات در مورد ظروف مسی و تاریخچه این هنر توجه فرمایید:
- از هنر مسگری برای تولید انواع ظروف و سایر وسایل کاربردی و تزئینی استفاده می شود.
- شهر زنجان امروزه نیز از مراکز اصلی مسگری محسوب می شود.
- کار با فلز مس به مراتب آسان تر از سایر فلزات است. به همین دلیل انواع مختلفی از ظروف و لوازم را می توان با آن ساخت.
- فلز مس برای سلامتی و تقویت مو، پوست، مفاصل و … نیز بسیار مفید است.
- قدیمی ترین آثار مسگری در ایران از نواحی شمالی ایران کشف شده است که مربوط به دوران سلجوقیان می باشد.
- به هیچ عنوان غذاهای ترش را درون قابلمه های مسی درست نکنید.
- از جمله هدایای مسی آراهنر می توان به بسته آبنوش، ایوار، تی تی انار و … اشاره کرد.
