با هنر دیرینه ایرانی، هنر آبگینه آشنا هستید؟ تاریخچه این هنر اصیل را می دانید؟ با بسته های هدیه هنر شیشه و آبگینه آراهنر آشنایی دارید؟ در این متن به صفر تا صد هنر آبگینه را بررسی خواهیم کرد و به همه سوالات شما پیرامون این هنر پاسخ خواهیم داد. پس در ادامه این مطلب با آراهنر فاخر ایرانی همراه باشید ...
هم نشینی رنگ و شیشه با یکدیگر، هنر زیبا و چشم نوازی تحت عنوان هنر آبگینه را به وجود آورده است. ظروف و سایر وسایل شیشهای زمان های بسیار دور و دراز توسط مردمان مختلف مورد استفاده قرار گرفته‌اند، به همین دلیل گفته می شود این هنر قدمت بسیار زیادی در میان سایر انواع صنایع دستی دارد. برای مثال در ساحل تبس و در مکانی نزدیک به رود نیل تعدادی شیشه یافته شده است. علاوه بر این در ایران نیز زیور آلاتی با دانه‌های شیشه ای به رنگ آبی بدست آمده است. این مثال ها خود به تنهایی برای اثبات قدمت طولانی هنر شیشه و آبگینه کافی هستند.
با توجه به نتایج بدست آمده از پژوهش های باستان‌شناسی، متخصصان قدمت ظرف های ساخته شده از شیشه را چیزی حدود 3 الی 4 هزار سال ق.م می دانند. با توجه به این مثال ها پی بردیم که هنر آبگینه از هنرهای کهن و از نخستین صنایع دستی بشریت محسوب می شود. در نتیجه هنر آبگینه از نظر تجاری و اقتصادی نیز از گذشته تاکنون بسیار حایز اهمیت بوده است.
دانستیم که هنر آبگینه قدمت و محبوبیت زیادی در میان مردمان مختلف داشته است؛ بنابراین چرا امروز نیز از هدیه‌هایی شامل هنر اصیل آبگینه تهیه نکنیم؟ این ویژگی سبب شده است، امروزه نیز هنر آبگینه را بسته‌های هدیه مختلف مشاهده کرد. آراهنر از پیشگامان طراحی هدیه ایرانی، بسته های ویژه از هنر آبگینه را نیز برای شما تدارک دیده است. در ادامه این مقاله پس از بررسی تاریخچه و سایر اطلاعات مهم در خصوص هنر آبگینه، تعدادی از برترین هدیه‌های هنر آبگینه آراهنر را خدمت شما عزیزان معرفی خواهیم کرد. پس در ادامه این مطلب با ما همراه باشید …
معرفی بسته های هدیه آّبگینه آراهنر
همان طور که پیش تر نیز اشاره شد، آراهنر انواع مختلفی از بسته های هدیه را طراحی کرده است که می‌توانید در مناسبت های مختلف، همچون هدیه شب یلدا نسبت به تهیه آن اقدام کنید.هدایای آراهنر طیف وسیعی از هدایای تبلیغاتی را امل می‌شوند از هدایای تبلیغاتی چوبی گرفته تا آبگینه تعدادی از پرفروش ترین موارد عبارت‌اند از:
بسته هدیه نوشه یلدا
اگر به دنبال هدیه‌ای از هنر آبگینه برای مناسبت ویژه‌ای مثل شب یلدا هستید، پیشنهاد ما به شما بسته نوشه یلدا است. در این بسته هدیه خوراکی های مناسبی برای این شب ویژه قرار گرفته است. از جمله آن‌ها می‌توان به توت خشک و مویز اشاره کرد. علاوه بر این موارد شیشه آبگینه با طرح یلدایی حاوی عرقیجات را نیز در این بسته مشاهده می‌کنیم.
محصولات این بسته عبارت اند از:
- دو بسته کوچک حاوی مقداری توت خشک و مویز
- شیشه آبگینه کوچک حاوی عرقیجات گیاهی گرم
- بسته بندی ویژه
برهود (بسته ظرف اردور خوری و تنقلات)
بسته هدیه صهبا (بسته جام آبگینه و شربت های ایرانی)
به دنبال تهیه هدیه لوکس از صنایع شیشه آبگینه هستید؟ پس باید با بسته هدیه صهبا آشنا شوید. در این هدیه چهار بطری و دو لیوان آبگینه قرار گرفته است. این ظروف با رنگ های چشم نواز و شاد خود، حال و هوایی تابستانی به هدیه داده‌اند. محصولات مصرفی این بسته نیز مواردی مانند شربت های مختلف، تخم شربتی و … را شامل می‌شوند.
محصولات این بسته عبارت اند از:
- چهار عدد بطری آبگینه
- دو عدد لیوان آبگینه
- مقداری شهد شربت سکنجبین
- مقداری شهد شربت گل محمدی
- مقداری شهد شربت به لیمو
- مقداری شهد شربت زعفران
- مقداری تخم شربتی
- بسته بندی چوبی
برهود (بسته ظرف اردور خوری و تنقلات)
بسته هدیه صهبا 2
این بسته نیز تا حدودی مشابه صهبا 1 است اما کمی ساده تر و با تعداد محصولات کمتر. در هدیه صبا 2 از دو بطری بزرگ آبگینه حاوی شربت سکنجبین و بیدمشک استفاده شده است. این دو بطری درون جعبه چوبی قرار گرفته‌اند که حالت قدیمی و کهن به هدیه داده است که می‌تواند گزینه مناسبی برای هدیه نوروزی باشد.
محصولات این بسته عبارت اند از:
- دو بطری شیشه آبگینه
- مقداری شربت سکنجبین
- مقداری شربت بید مشک
- جعبه چوبی
- بسته بندی مقوایی دسته دار
صهبا2
بسته هدیه صهبای اختصاصی
از جمله هدایای کوچک آراهنر که می‌توانید برای هدایای تبلیغاتی خود نیز استفاده کنید، صهبای اختصاصی می‌باشد. در این بسته دو عدد شیشه آبگینه کوچک به همراه یک بطری و لیوان آبگینه وجود دارد. هر آنچه برای نوشیدن یک لیوان شربت دلنشین لازم است، در صهبای اختصاصی وجود دارد.
محصولات این بسته عبارت اند از:
- دو عدد شیشه آبگینه
- مقداری خاکشیر
- مقداری تخم شربتی
- یک عدد لیوان شیشه آبگینه
- بطری آبگینه حاوی شربت ایرانی
- زیرلیوانی چوبی
- بسته بندی هاردباکس
صهبای اختصاصی
پادرنج (بسته قوری و لیوان)
در نگاه اول شاید تصور کنید این هدیه فقط شامل صنایع دستی سفالی می‌باشد، در حالیکه هنر آبگینه را نیز در خود جای داده است. دمنوش‌های این بسته پذیرایی شامل ساقه سماق و عسل می‌باشند که در ظروف آبگینه ویژه قرار گرفته‌اند. در قسمت زیرین می‌توانید لیست محصولات هدیه پادرنج را مشاهده کنید.
محصولات این بسته عبارت اند از:
- یک عدد قوری دست ساز
- دو عدد فنجان دست ساز
- یک عدد پایه چوبی نگهدارنده قوری
- مقداری شاخه سماق
- مقداری ساشه عسل
- سه عدد شمع وارمر
- تعدادی کبریت
- یک عدد ساک دستی مقوایی
- بسته بندی مقوایی
پادرنج (بسته قوری و لیوان)
شیشه و هنر آبگینه چیست؟
همان طور که می‌دانید برای ساخت همه صنایع دستی نیازمند مواد اولیه هستیم. این مواد به طور معمول مواردی بسیار ساده و قابل دستری برای منطقه ساخت هر یک از صنایع هستند. در هنر آبگینه ماده اولیه سیلیس ( sio2 ) استفاده میشود. این ماده معمولا در سنگی به نام سنگ چخماق و همین طور شن ها وجود دارد. بیشترین مقدار سیلیس در سنگ ها متعلق به صخره های مذاب است.
شاید تصور کنید شیشه را با روش های خاص متبلور می کنند. باید اشاره کنیم که این ماده با داشتن ویژگی های شیمیایی خاص بدون نیاز به استفاده از روش های متبلور ساختن، به صورت طبیعی سخت شده و بلورهایی را ایجاد می‌کند. در نتیجه آن شیشه گری سنتی یا همان هنر آبگینه حاصل میشود.
تاریخچه مختصری از هنر آبگینه
در ساخت همه صنایع دستی یک تلنگر برای انسان اولیه وجود داشته است. تلنگری که انسان ها را به فکر ساخت شیشه انداخته است برندگی آن می باشد. انسان دیرین با در طبیعت تکه های شیشه را مشاهده می کرد و سختی و برندگی آن بدون شک او را به وجد می‌آورد. در نتیجه این تجارب انسان بر این شد که خود برای ساخت شیشه و استفاده از آن اقدام کند. اولین لوازمی که از شیشه ساخته شده بیشتر ادوات و ابزار آلات جنگی هستند.
مردمان در لرستان باستان با استفاده از بقایای آتشفشان ها علاوه بر ساخت ادوات جنگی، اقدام به تولید زیورآلات و مهره های تزئینی نیز کردند. در واقع درخشش اولیه این هنر چشم نواز بود که آنان را به فکر تولید زیورآلات انداخت. اگر بخواهیم دوره‌ای را دوره شکوفایی هنر آبگینه بنامیم، باید به دوران ساسانیان بازگردیم.
در دوره ساسانیان با پیشرفت هایی که حاصل شد، فن دمیدن در شیشه رواج پیدا کرد. با پیدایش این فنون رفته رفته هنر آبگینه به اوج خود رسید. در دوران ساسانیان علاوه بر این، تراش دادن روی شیشه را نیز می‌توانیم مشاهده کنیم. پس از دوران ساسانیان و دوره های اسلامی، هنر شیشه در نواحی بیشتری از ایران رونق گرفت و مصرف لوازم و ظروف شیشهای به تدریج بیشتر و بیشتر شد. از مراکز این هنر در دوره های اسلامی می‌توان به شهر های ساوه، گرگان، نیشابور و سمرقند اشاره کرد.
روش های متداول برای ساخت ظروف از هنر آبگینه
امروزه یکی از پایگاه های هنر شیشه و آبگینه استان تهران است. تعداد زیادی از کارگاه ها در این استان واقع شده‌اند که تعداد زیادی از این ظروف و لوازم را تولید کرده و به سایر نقاط ایران ارسال می‌کنند. به طور عمده سه روش سنتی برای ساخت شیشه وجود دارد. این سه روش عبارت اند از روش فوتی، روش فوتی قالبی و روش پرسی. هر یک از این روش ها مراحل خاص خود را دارند که در ادامه به بررسی هر یک خواهیم پرداخت:
روش فوتی یا روش دمیدن آزاد
- مواد اولیه در این روش خرده شیشه ها هستند.
- ابتدا خرده شیشه ها را در کوره مخصوص حرارت می‌دهند.
- پس از اینکه شیشه ها به حالت کاملا مذاب رسیدند، از وسیله ای به اسم دم استفاده می‌کنند.
- استادان این هنر، دم را در شیشه ذوب شده وارد می‌کنند و شروع به چرخاندن آن می‌نمایند.
- مقداری از شیشه مذاب را به وسیله آن بر می‌دارند.
- در این مرحله با دمیدن گوی کوچکی ایجاد میشود که به آن گوی اول می‌گویند.
- استادکار با کمک قاشق چوبی و دمیدن، شکل و ظرف مورد نظر را ایجاد می‌کند.
روش فوتی قالبی یا روش دمیدن در قالب
- همانند روش دمی میله مخصوص را در شیشه مذاب وارد می‌کنند.
- پس از دمیدن به آن، مقداری مواد مخصوص به آن اضافه می‌کنند.
- شیشه مذاب را در قالب مورد نظر قرار داده و مجدد در آن می‌دمند تا به شیشه به شکل قالب درآید.
روش پرسی
این روش نیز کاملا مشابه موارد بالا است، تنهای تفاوت آن قسمت انتهایی تولید می‌باشد:
- شیشه مذاب را در قالب پرسی با فشار هوای بالا قرار می‌دهند.
- در قالب شیشه به شکل بطری در می‌آید و آماده تزئین است.
راهنمای نگهداری از محصولات آبگینه
یکی از انواع صنایع دستی، محصولات آبگینه است. همان طور که می دانید این محصولات اغلب از شیشه ساخته می شوند. به طور کلی نگهداری از ظرف های آبگینه به نسبت سایر ظروف ساده تر است.
یکی از مشکلاتی که بیشتر افراد با محصولات آبگینه ممکن است داشته باشند سختی تمیز کردن و شستشوی بخش های خاصی از آن ها است که مسلماً با کمی دقت و توجه قابل رفع و رجوع است. با این حال این مشکل بیشتر درباره محصولات آبگینه که دارای تراش هستند اتفاق می افتد زیرا ممکن است گرد و خاک و آلودگی به داخل خلل و فرج ظروف و تراش ها نفوذ کند و تمیز کردن این بخش ها را با مشکل مواجه کند که در اغلب موارد می توان آن را با استفاده از یک برس برطرف کرد.
در صورتی که ظروف و محصولات آبگینه به درستی نگهداری شوند، سال ها عمر می کنند و برای مدت طولانی قابل استفاده هستند. همان طور که گفتیم مهم ترین اصل در نگهداری این محصولات، دقت در تمیز کردن آن هاست. برای تمیز کردن ظروف آبگینه بهتر است از ماشین ظرفشویی و آب بیش از اندازه داغ استفاده نشود.
اگر ظروف آبگینه شما به اندازه ای کثیف شد که نیاز به قرار دادن آن در تشت آب داغ بود، بهتر است ظرف را از پهلو در آب بگذارید. خمیردندان برای از بین بردن خراش روی ظرف اگر عمقی نباشد انتخاب مناسبی است. هم چنین بهتر است از قرار دادن این ظروف داخل هم، خصوصاً اگر لیوان یا کاسه باشند، جلوگیری کنید تا دچار لب پریدگی نشوند.
سوالات متداول در خصوص جادوی رنگارنگ شیشه
آبگینه در لغت بهمعنی شیشه یا بلور است و در اصطلاح به هنر آراستن ظروف شیشهای یا شیشهگری گفته میشود.
سیلیس ماده اولیه اصلی مورد استفاده در هنر آبگینه است.
سه روش فوتی، فوتی قالبی و پرسی، اصلیترین راههایی هستند که برای اجرای هنر آبگینه روی ظروف شیشهای بکار میروند.
هنر آبگینه و شیشهگری در دوره ساسانیان در تاریخ ایران به نهایت شکوفایی دست پیدا کرد.
نکات مهم در خصوص هنر آبگینه
به مهم ترین نکات در خصوص هنر آبگینه توجه فرمایید:
- هنر آبگینه همان هنر شیشه گری اما به روش سنتی ایرانی می باشد.
- این هنر از جمله صنایع دستی است که قدمت بسیار زیادی در سراسر دنیا و همین طور ایران دارد.
- نقطه عطف هنر آبگینه و طراحی روی آن دوران ساسانیان بوده است. پیشرفت‌های هنرمندان در دوران ساسانیان مستقیما روی سرنوشت این هنر در دوره‌های اسلامی تاثیر گذاشته است.
- این هنر به وسیله 3 روش شامل فوتی، فوتی_قالبی و پرسی انجام میشود.
- از جمله لوکس‌ترین هدایای آبگینه آراهنر می‌توان به بسته های مختلف صهبا اشاره کرد.