همه چیز درباره شب یلدا
- آنچه در این مقاله میخوانیم
در تقویم ما ایرانیان، جشن های بسیاری دیده می شود که یکی از مهم ترین ها شب یلدا است؛ در واقع چندین هزار سال است که ایرانیان آخرین شب پاییز را که یلدا نام دارد و بلندترین و تاریک ترین شب سال لقب گرفته است تا سپیده دم و زایش اولین اشعه های آفتاب، بیدار می مانند و در کنار اعضای خانواده و فامیل و دوستان خود به بزم و شادی می گذرانند تا بر اندوه غیبت خورشید چیره شوند و سپیده صبح و زایش نور را به انتظار بنشینند و یک بار دیگر بر این باور خود صحه بگذارند که پایان شب سیه، سپید است
از گذشته های دور، ایرانیان شب یلدا یا شب چله را تا سپیده صبح در گرد آتش، به جشن و پایکوبی می گذراندند و با میوه هایی هم چون انار، خرمالو، هندوانه، سیب و به از میهمانان خود پذیرایی می کردند.
امروزه، با وجود این که به واسطه زندگی ماشینی و روزمرگی های بزرگ و کوچک میان مردم ایران و سنت ها و آداب و رسوم گذشته فاصله افتاده است، ولی هم چنان می توان نمودهایی از سنت های ایران باستان را در مناسبت هایی نظیر شب یلدا ملاحظه کرد.
جشن چله یا جشن یلدا، امروزه هم، با گرد هم آمدن و شب نشینی اعضای خانواده و فامیل برگزار می شود. آیین این شب، تناول انواع آجیل مخصوص، انار، هندوانه و شیرینی و میوه های متنوع است که همه جنبه نمادین دارند و نشان فراوانی، برکت، تندرستی و شادکامی هستند.
در این شب تفأل به دیوان حافظ شیرازی مرسوم است و بزرگان جمع با داستان سرایی و متلگویی، کوچک تر‌ها را بر سر ذوق می آورند و با حکایت هایی از گذشتگان آشنا می کنند. به باور ایرانیان باستان، یلدا شبی است که تا سپیده صبح باید در پرتو نور و آتش بگذرد تا اهریمن فرصت دژخویی و تباهی نیابد.
شب یلدا در یک نگاه
| دسته‌بندی | توضیحات کلیدی | نمادها و نمونه‌ها |
|---|---|---|
| ریشه و تاریخچه | واژه «یلدا» از سریانی به معنای تولد/زایش. در باور ایرانیان باستان، شب یلدا زمان غلبه نور بر تاریکی است. | زایش مهر (خورشید)، آیین میترائیسم |
| آیین‌های باستانی | روشن کردن آتش برای شکست اهریمن و بیدار ماندن تا سپیدهدم. برابری اجتماعی در روز «خور روز». | آتش، سرو، گردهمایی مردمان |
| میوه‌ها و خوراکی‌ها | خوراکی‌ها هم نمادین‌اند و هم مقوی؛ یادآور برکت و سلامت در سال نو. | هندوانه = گرمای تابستان، انار = شادی و زایش، آجیل = فراوانی |
| فرهنگ و هنر | تفأل به دیوان حافظ، شاهنامهخوانی و قصهگویی بزرگ‌ترها. | حافظخوانی، داستان‌های کهن |
| باورهای ستاره‌شناسان | بلندترین شب سال (۳۰ آذر تا اول دی). آغاز «چله بزرگ» (۴۰ روز سختترین سرما) و سپس «چله کوچک». | محاسبه فصول با حرکت خورشید و ستارگان |
| هدیه و یادگار | از گذشته تا امروز، هدیه دادن در یلدا نشانه مهر و پیوند است. امروزه پک‌های سازمانی و خانوادگی رایج‌اند. | گیفت کتاب، پک‌های خوراکی، هدایا با طرح انار و خورشید |
| شباهت با دیگر فرهنگ‌ها | شب یلدا و کریسمس در نمادها و آیین‌ها شباهت دارند (درخت، روشنایی، هدیه، گردهمایی). | درخت کریسمس ↔ سرو، شمع ↔ آتش |
| ارزش‌های پایدار | در کنار هم بودن، مهمان‌نوازی، شادی، قصهگویی و امید به فردای روشن. | خانواده، دوستی، مهرورزی |
شب یلدا در باور ستاره شناسان
مراسم شب چلّه یا شب یلدا یکی از قدیمی ترین جشن های ایرانی است. یلدا به فاصله زمانی میان غروب آفتاب در ۳۰ آذر ماه (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول دی ماه (نخستین روز زمستان) گفته میشود. کلمه چلّه هم مخفف واژه چهل و صرفاً نشان دهنده گذشت یک دوره زمانی معین (و نه الزاماً چهل روز) است.
ایرانیان باستان با استفاده از تجربیات و توانایی هایی که داشتند، فعالیت های خود را با گردش خورشید و تغییر فصول و بلندی و کوتاهی روز و شب و حرکت و قرار ستارگان تنظیم می کردند.
چله بزرگ از اولین روز دی ماه که خرم روز نام دارد، تا دهم بهمن ماه که جشن سده است، محاسبه می شود و در این ایام شدت سرما بیشتر است، سپس چله کوچک فرا می رسد که از دهم بهمن ماه تا بیستم اسفند ماه به طول می انجامد و در این ایام کم کم از شدت سرما کاسته می شود.
تاریخچه شب یلدا
یلدا از واژه ای سریانی به معنای تولد و زایش برگرفته شده است. در باور ایرانیان باستان، تاریکی سمبل اهریمن است و از آن جایی که در طولانی ترین شب سال، تاریکی اهریمنی دیر می پاید، این شب در نظر ایرانیان منحوس و بدقدم بوده و چون فرا می رسید، آتش روشن می کردند تا تاریکی و ارواح اهریمنی و شیطانی بگریزند و نابود شوند. هم چنین مردم گرد هم جمع می شدند و تمام شب را با نوشیدن و خوردن می گذراندند و به شادی و پایکوبی و گفتگو می پرداختند.
به طور کلی، در ایران باستان برای هر مراسم و سرور آیینی، سفره ای خاص می گستردند که در آن علاوه بر آلات و ادوات نیایش همچون عطردان، آتشدان، بخوردان و غیره، محصولات خوردنی فصل و خوراک های گوناگون هم می گذاشتند و هر آنچه از میوه تازه فصل که امکان داشت و میوه های خشک در این سفره یافت می شد.
ایرانیان باستان با این اعتقاد که سپیده دم شب یلدا با دمیدن خورشید، روزها طولانی تر می شوند و تابش نور ایزدی جهان را فرا می گیرد، آخرین شب پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر یا زایش خورشید نامیدند و از آن زمان تاکنون، برای آن جشن بزرگی بر پا می شود و به همین دلیل، در آیین زرتشتی، به دهمین ماه سال، دی، به معنای دادار و آفریننده می گفتند که در واقع، ماه تولد خورشید بود.
ابوریحان بیرونی جشن یلدا را میلاد اکبر می نامد که منظور از آن میلاد خورشید است. در کتاب آثار الباقیه ابوریحان بیرونی از روز اول دی ماه، تحت عنوان خور یاد شده است و در کتاب قانون مسعودی نسخه موزه بریتانیا که در لندن موجود است، این روز، خُره روز نام گرفته است و در بعضی منابع دیگر خرم روز نامیده می شود. فردوسی هم در شاهنامه، یلدا و خور روز را به هوشنگ از شاهان پیشدادی ایران نسبت داده است.
آداب و رسوم و افسانه های مربوط به شب یلدا
ایرانیان در گذشته شب یلدا را تا طلوع اولین پرتوهای سپیده دم به انتظار باز زاییده شدن خورشید می نشستند و بعضی از آن ها هم در نیایشگاه های پیروان آیین مهر، به نیایش و دعا مشغول می‌شدند تا پیروزی خورشید و شکست اهریمن را از ایزد منان طلب کنند و شب هنگام دعای شکرانه نعمت به جای می آوردند. روز پس از شب یلدا یا همان نخستین روز دی ماه را خور روز یا روز خورشید و دی گان می نامیدند و از آن جایی که این روز تعطیل عمومی بود، به استراحت می پرداختند.
در ایران باستان، خور روز، روز برابری انسان ها بود؛ در این روز، همه، از پادشاه گرفته تا مردم کوچه و بازار، لباس ساده می پوشیدند تا یکسان به نظر بیایند و هیچکس حق دستور دادن و امر کردن به دیگری را نداشت و همه کارها داوطلبانه انجام می شد نه تحت امر و دستور از بالا.
هم چنین، در این روز جنگیدن و خونریزی حتی کشتن گوسفند و مرغ ممنوع بود؛ این موضوع را نیروهای در حال جنگ با ایرانیان هم می دانستند و در میادین جنگ، خونریزی به طور موقت متوقف می شد و در اغلب مواقع همین قطع موقت جنگ به صلح طولانی تبدیل می شد.
علت این که ایرانیان باستان در روز تولد دی ماه دست از کار می کشیدند و استراحت می کردند این بوده است که آن ها نمی خواستند احیاناً مرتکب گناه یا رذالتی شوند زیرا آیین مهر، در روز تولد خورشید ارتکاب هر عمل بدی حتی کوچک را گناهی بسیار بزرگ بر می شمرد. هم چنین ایرانیان باستان، درخت سرو را مظهر قدرت در برابر تاریکی و سرما می دانستند و در خور روز در برابر آن می ایستادند و عهد می بستند که تا سال بعد یک درخت سرو دیگر بکارند.
ایرانیان در شب یلدا باقی مانده میوه هایی را که در طول سال انبار کرده بودند به همراه خشکبار و تنقلات می خوردند و گرد هیزم افروخته می نشستند تا سپیده دم، بشارت روشنایی دهد زیرا به زعم و باور آن ها، در این شب، تاریکی و سیاهی در اوج خود است.
یلدا، پیوند دو آئین میترائیسم و مسیحیت
محققان معتقدند که مسیحیت چارچوب اصلی خود را که به این دین، پایداری و انسجام بخشیده است، به مذاهب پیش از مسیحیت رایج در روم باستان، از جمله میترائیسم مدیون است.
امروزه نیز میان سنت های مسیحیان و آئین میترائیسم شباهت های زیادی وجود دارد؛ در واقع مسیحیان در جشن میلاد عیسی مسیح هم چنان شومینه و شمع روشن می کنند و درخت کریسمس را با چراغ های کوچک نورانی تزئین کرده، شب زنده داری می کنند و از خوراک های مخصوص و ویژه این شب استفاده می کنند؛ هم چنین در این شب به دیدن یکدیگر می روند و این مناسبت را در کنار دوستان و فامیل جشن می گیرند، یعنی درست مانند همان رسم و رسومات و سنتی که ایرانیان از گذشته تاکنون در شب یلدا به جا می آورند.
یلدا و کریسمس تنها مثال هایی از بسیاری از باورها، آداب و رسوم، نمادها، داستان ها و افسانه های مشترکی هستند که مردم ملل و مذاهب مختلف را به هم پیوند می زنند.
رسم و رسومات و سفره شب یلدا
همان طور که گفتیم ایرانیان از گذشته های دور تا به امروز، در شب چله یا همان یلدا دور هم جمع می شوند و این شب را تا سپیده دم جشن می گیرند؛ سفره و تزیینات شب یلدا یکی از اصلی ترین رسومات این شب است. در ادامه به تفصیل به این رسومات می پردازیم:
تفأل به دیوان حافظ و شاهنامه خوانی
از رسم های کهن و بی مانند شب یلدا، تفأل به دیوان حافظ است. همان طور که می دانید، اغلب رسم و رسومات و آیین های شب چله، میراثی از فرهنگ چند هزار ساله ایرانیان است، ولی تفأل به حافظ در شب یلدا در سده های اخیر به دیگر رسوم شب یلدا افزوده شده است. شاهنامه خوانی و قصه گویی بزرگترهای خانواده و فامیل بر دور خوان یلدا هم از دیگر آیین های ایرانیان در این شب است که خاطرات شیرینی برای کودکان رقم می زند.
از این رو یکی از رسوم یلدا داستان سرایی و شعر خوانی است؛ پس عجیب نیست اگر بگوییم که «کتاب» می تواند گیفت یلدایی مناسبی باشد.
مهم نیست که کتابی که به عنوان گیفت شب یلدا تهیه می کنید، یک حافظ جیبی کوچک باشد یا این که یک کتاب شعر یا داستان نفیس، هم این که موضوع آن با سلیقه و علاقه شخص هدیه گیرنده تناسب داشته باشد، می تواند جزو هدایای شب یلدا مناسب تلقی شود.
تهیه هدیه شب یلدا
بسیاری از سازمان‌ها و شرکت‌ها تلاش میکنند که برای کارمندان و یا مشتریان خود پک یلدایی تهیه کنند تا با این کار در ذهن و خاطر آنها ماندگار شوند و به آنها خاطر نشان کنند که برایشان ارزش قائل هستند.
معمولاً هدیه شب یلدا به گونه ای انتخاب می شود که یادآور این شب باشد، به این معنی که بتوان از آن در شب یلدا استفاده کرد.
پک های شب یلدا در غالب موارد از چند هدیه بزرگ و کوچک تشکیل شده اند که این هدایا با توجه به مخاطب و شخص هدیه گیرنده می تواند متفاوت باشد و از هدایای لوکس تا هدایای دکوری و همین طور خوراکی یا بازی و سرگرمی تغییر کند.
برای مشاهده جدیدترین هدایای شب یلدا ۱۴۰۴ آراهنر کلیک کنید
آراهنر و هدایای سازمانی شب یلدا
شب یلدا فرصتی طلایی برای سازمان‌هاست تا با یک حرکت ساده اما هوشمندانه، نام برندشان را در ذهن مشتریان و کارکنان ماندگار کنند. آراهنر با طراحی و تولید مجموعه‌ای از هدایای سازمانی یلدایی، این امکان را فراهم کرده است که هر سازمان، بدون توجه به اندازه یا صنعت خود، تجربه‌ای خاص و متفاوت به مخاطبانش هدیه کند.
هدایای نمادین برای ماندگار کردن نام برند
گاهی یک هدیه کوچک، تأثیری ماندگارتر از بزرگ‌ترین تبلیغات دارد. محصولات نمادین آراهنر – از عودسوزهای سنتی تا آیتم‌های کوچک با طرح انار و خورشید – برای این هدف ساخته شده‌اند.
این هدایا نمادهای اصیل یلدا را با هویت برند شما پیوند می‌زنند و به مخاطب یادآوری میکنند که حتی در جزئی‌ترین لحظات نیز به فکر او بوده‌اید.
بسته‌های خوراکی و کاربردی برای سفره یلدایی
شب یلدا بدون خوراکی‌های رنگارنگ معنا ندارد. آراهنر با ترکیب آجیل، میوه‌های خشک، شیرینی و آیتم‌هایی چون سفره قلمکار یا فال حافظ، بسته‌هایی طراحی کرده که هم لذیذ هستند و هم حامل بار فرهنگی.
چنین هدایایی نه‌تنها برای کارکنان و خانواده‌هایشان ارزشمند است، بلکه باعث میشود سازمان شما به عنوان همراه زندگی روزمره‌ی آنها در ذهن بماند.
تجربه‌های خلاقانه برای نسل جوان
نسل جوان بیشتر به تجربه اهمیت می‌دهد تا صرفاً یک هدیه. پک‌های سرگرمی، نوشیدنی‌های ویژه یا بازی‌های گروهی آراهنر دقیقاً همین نیاز را برآورده میکنند. این دسته از هدایا زبان مشترکی میان برند شما و نسل جدید می‌سازد؛ زبانی که ترکیبی از سنت و نوآوری است.
هدایای لوکس برای مدیران و شرکای تجاری
در روابط سازمانی، برخی مناسبت‌ها نیازمند هدایای ارزشمندترند. آراهنر مجموعه‌ای از محصولات لوکس یلدایی را طراحی کرده است؛ از ست‌های اداری خاص گرفته تا لوازم دکوراتیو الهام‌گرفته از هنر ایرانی. این هدایا مناسب مدیران ارشد، شرکای تجاری یا مشتریان کلیدی هستند و پیام اعتماد، احترام و حرفه‌ای‌گری برند شما را منتقل میکنند.
تنوع و شخصی‌سازی: راهی برای متمایز شدن
یکی از نقاط قوت آراهنر امکان شخصی‌سازی و تنوع بالای محصولات است. هر سازمان می‌تواند با توجه به هویت بصری و پیام برند خود، هدیه‌ای منحصربهفرد طراحی کند. این فرآیند شامل موارد زیر است:
- حک نام یا لوگوی برند روی بسته‌بندی یا خود محصول
- انتخاب رنگ‌بندی متناسب با رنگ سازمانی
- طراحی پیام‌های اختصاصی برای کارت‌ها یا اقلام داخل پک
- ترکیب آیتم‌های سنتی با مدرن بر اساس سلیقه مخاطبان
این انعطاف‌پذیری باعث میشود هیچ هدیه‌ای شبیه دیگری نباشد و برند شما همیشه متمایز دیده شود.
آراهنر و سرویس «اتاق آبی»: خلق ایده‌های اختصاصی
برای سازمان‌هایی که به دنبال چیزی فراتر از گزینه‌های آماده هستند، سرویس «اتاق آبی» آراهنر راهکاری منحصربهفرد است. در این فضا تیمی از طراحان و ایده‌پردازان با شنیدن داستان برند شما، یک هدیه‌ی سازمانی کاملاً اختصاصی خلق میکنند. نتیجه این همکاری، محصولی است که نه‌تنها به مناسبت یلدا گره خورده، بلکه روایتگر هویت برند شما نیز خواهد بود؛ هدیه‌ای که هم اصیل است و هم خلاقانه، و می‌تواند نقطه‌ی تمایز شما در بازار رقابتی باشد.
نمونه‌هایی از هدایای یلدایی آراهنر
آراهنر همیشه سعی کرده هدایایی طراحی کند که فراتر از یک بسته ساده باشند؛ محصولاتی که داستان، فرهنگ و خلاقیت را یک‌جا در خود داشته باشند. سه نمونه زیر تنها بخشی از تنوع هدایای یلدایی این مجموعه هستند:
می‌توانید کاتالوگ هدایای یلدایی را نیز در لینک مشاهده کنید.
پک هدیه «اومن» (گردوشکن، گردو و فال حافظ)
پک «اومن» الهام‌گرفته از یکی از رسوم کهن شب یلداست؛ رسم گردوشکنی و پیشگویی سال آینده. در این هدیه، گردوها به شکلی خاص آماده شده‌اند تا هم یادآور آیین سنتی باشند و هم در کنار فال حافظ، تجربه‌ای شاعرانه و معنادار ایجاد کنند. این پک، سنت را با خلاقیتی مدرن ترکیب کرده و مناسب کسانی است که به دنبال هدیه‌ای فرهنگی و متفاوت برای کارکنان یا مشتریان خود هستند.
محتویات بسته:
- کیسه پارچه‌ای سنتی
- گردوهای انتخابی
- گردوشکن فلزی
- جعبه مقوایی شکیل
پک هدیه «قاچ‌بار» (جعبه هندوانه با خوراکی و سرگرمی)
«قاچ‌بار» ترکیبی از خوراکی و سرگرمی است؛ یک جعبه با طراحی هندوانه که محتوای آن سفره یلدا را رنگی‌تر و دورهمی‌ها را شادتر می‌کند. این هدیه انتخابی ایده‌آل برای نسل جوان و خانواده‌هایی است که دوست دارند شب یلدا را با بازی و خنده سپری کنند.
محتویات بسته:
- بازی کارتی «اونو»
- بازی سنتی «گل یا پوچ»
- ریسه نور LED
- رول‌های فال حافظ
- جعبه مقوایی با طرح هندوانه
پک هدیه «هزار و یک شب» (جعبه کتاب با میوه‌های خشک)
اگر به دنبال هدیه‌ای ادبی، اصیل و در عین حال کاربردی هستید، «هزار و یک شب» بهترین گزینه است. این پک با جعبه‌ای به شکل کتاب طراحی شده و درون آن خوراکی‌های خوشمزه یلدایی جای گرفته‌اند. ترکیب فرهنگ داستان‌گویی ایرانی با طعم میوه‌های خشک و آجیل، این بسته را به یادگاری ماندگار برای کارکنان یا مشتریان تبدیل می‌کند.
محتویات بسته:
- جعبه مقوایی با طرح کتاب «هزار و یک شب»
- میوه خشک یا آجیل شب یلدا
میوه های شب یلدا
هندوانه:
هندوانه میوه ای خنک و تابستانی است به همین دلیل یادآور گرمای تابستان و حرارت خورشید است. باور ایرانیان باستان بر این بوده است که اگر مقداری هندوانه در شب یلدا خورده شود، در سراسر زمستان، سرما و بیماری بر افراد غلبه نخواهد کرد و البته این باور، با توجه به خواص و ویتامین هایی که هندوانه دارد، عجیب و دور از ذهن نیست. هم چنین در شب یلدا معمولاً هندوانه را به صورت مدور و چون خورشید برش می زنند تا یادآور گرمای تابستان و فرونشاندن عطش باشد.
انار:
انار سرخ در سفره شب یلدا نشانه ای برای زایش و تولد و شادی است. هم چنین انار میوه ای خون ساز است و به کسانی که پریده رنگ هستند و دچار کم خونی اند، توصیه میشود آب انار بنوشند. انار باعث تقویت سیستم دفاعی بدن و افزایش انرژی و تصفیه خـون می شود و رنگ رخساره را شاداب می کند؛ به همین دلیل انار را نماد زایش و شادی می دانند.
آجیل:
آجیل شب یلدا اغلب طعم شیرینی دارد و شامل پسته، بادام، فندق و گردو هم می شود. در بعضی مناطق از میوه های خشک نیز به عنوان آجیل شب چله استفاده می کنند. دانه های آجیل سرشار از کالری و ویتامین و مواد معدنی هستند و به سلامت عمومی بدن کمک می کنند؛ هر چند که حتماً باید در حد تعادل مصرف شود.
سخن پایانی
یلدا طولانی ترین و تاریک ترین شب سال است و نشانه شبی اهریمنی و شوم و ناخوشایند است که با طلوع صبح روز اول دی ماه و بر آمدن آفتاب شکست می خورد و نیکی بر آن چیره می شود.
شب یلدا تاریخی به قدمت آیین میترائیسم دارد و در طول سالیان آداب و رسوم آن حتی الامکان حفظ شده است با این حال، به واسطه تغییراتی که در سبک زندگی کنونی ایرانیان به وجود آمده، بخشی از آیین های یلدا دستخوش تغییراتی شده اند.
نکته زیبا و به یادماندنی در خصوص طولانی ترین شب سال در این است که همه اقوام ایرانی اعم از فارس، ترک، کرد، لر، بلوچ و عرب آن را جشن می گیرند و در این شب دور هم می نشینند و آن را به شادی، مهرورزی، دوستی و صداقت می گذرانند. یلدا، پاسداشت فرهنگ و سنت های کهن ایرانی است و ارزش هایی مانند در کنار هم بودن و مهمان هم بودن و در کنار هم به فردای روشن چشم داشتن، در کنار هم بودن و انار خوردن و حافظ خواندن و قصه گفتن از دیروزی که رفته است و می تواند چراغ راه بچه های فردا باشد، در آن تجلی می یابد.
“مجموعه‌ی آراهنر” چندین سال است که در آستانه شب یلدای هر سال به معرفی هدایای تبلیغاتی مخصوص شب یلدا که متناسب با تم و فضای این شب که با ذوق و دقت فراوان و با سلیقه مخاطب خوش‌ذوق ایرانی طراحی و گردآوری کرده است، می پردازد تا دغدغه این دسته از افراد برای تهیه‌ی هدایای تبلیغاتی خاص و بسیار مناسب برای این شب مخصوص را به حداقل رساند و آنها را یک گام به یک شب یلدای زیبا و گرم و به یاد ماندنی نزدیکتر کند.
سوالات متداول همه چیز درباره شب یلدا
کلمه چلّه هم مخفف واژه چهل و صرفاً نشان دهنده گذشت یک دوره زمانی معین (و نه الزاماً چهل روز) است
یلدا از واژه ای سریانی به معنای تولد و زایش برگرفته شده است
در ایران باستان، در سفره یلدا علاوه بر آلات و ادوات نیایش همچون عطردان، آتشدان، بخوردان و غیره، محصولات خوردنی فصل و خوراک های گوناگون هم می گذاشتند و هر آنچه از میوه تازه فصل که امکان داشت و میوه های خشک در این سفره یافت می شد.
زیرا آن ها نمی خواستند احیاناً مرتکب گناه یا رذالتی شوند چراکه در آیین مهر، در روز تولد خورشید ارتکاب هر عمل بدی حتی کوچک را گناهی بسیار بزرگ بر می شمرد.
به باور ایرانیان باستان، تاریکی نماد اهریمن بود. از آنجا که شب یلدا طولانی‌ترین شب سال است، آتش روشن می‌کردند تا اهریمن و نیروهای تاریکی را از میان ببرند و تا سپیدهدم بیدار می‌ماندند.
هندوانه: یادآور گرمای تابستان و نماد سلامتی و دفع بیماری.
انار: نشانه زایش، شادی و سرخی زندگی.
آجیل: نماد فراوانی، برکت و تندرستی.
آتش: غلبه نور بر تاریکی.
چله بزرگ از اول دی تا دهم بهمن ادامه دارد و سختترین سرمای سال را در بر میگیرد. پس از آن، چله کوچک از دهم بهمن تا بیستم اسفند ادامه مییابد که در این دوره به تدریج از شدت سرما کاسته میشود.
یلدا و کریسمس هر دو جشن زایش نور هستند. در آیین مهر، شب یلدا را تولد خورشید می‌دانستند. در مسیحیت نیز کریسمس نماد تولد مسیح است. شباهت‌هایی مانند روشن کردن آتش یا شمع، شب‌زنده‌داری، هدیه دادن و درخت سرو/کریسمس نشان می‌دهد این دو آیین در سنت‌ها به هم نزدیک‌اند.
خانوادهها دور هم جمع میشوند، انار و هندوانه و آجیل میخورند، حافظخوانی و شاهنامهخوانی میکنند، قصهگویی و متلگویی دارند و شب را با شادی و گفتوگو تا سپیدهدم میگذرانند.
ایرانیان باستان باور داشتند خوردن هندوانه در شب یلدا باعث سلامتی در طول زمستان میشود. انار نیز به دلیل رنگ سرخش نماد شادی، زایش و سرزندگی است. این دو میوه اصلی‌ترین نمادهای سفره یلدا به شمار می‌روند.
مقالات مرتبط
1 دیدگاه در “همه چیز درباره شب یلدا”
عالی💚👏