آیینه خاتم، هدیه‌ای خاص و زیبا است. این آیینه متفاوت، در دسته هدایای سازمانی و تبلیغاتی قرار می‌گیرد. شما می‌توانید در مناسبت‌های مختلف از این آیینه زیبا استفاده کنید.
آیینه خاتم حتی می‌تواند یک هدیه متفاوت برای مهمان‌های خارجی شما باشد. ویژگی آیینه خاتم این است که مشتری و مخاطب شما هرگاه در آن نگاه کند به یاد شما خواهد افتاد.
خاتم‌کاری؛ جادوی مثلث‌ها در هنر ایرانی است. در این مطلب به صورت کامل با خاتم‌کاری این هنر ناب ایرانی و آثار و نمونه‌های معروف خاتم کاری آشنا خواهید شد.
صنایع دستی ایران رنگین کمانی از رنگ و طرح و نقش است و خاتم‌کاری نمونه بارز این هنرمندی است. خاتم، خاتم سازی یا خاتم کاری، هنری است که با مثلث‌های کوچک یا چندضلعی‌های منظم خلق می‌شود.
جنس این اشکال هندسی از مواد گوناگونی نظیر استخوان و چوب و فلزات است. از چوبها مانند: آبنوس (رنگ سیاه)، فوفِل (سیاه و قهوه‌ای تیره)، گردو (قهوه‌ای)، بَقَّم (قرمز)، عناب (قهوه‌ای روشن مایل به قرمز)، نارنج (قهوه‌ای روشن)، افرا (قهوه‌ای روشن)، کیکم، تبریزی (سفید) و شمشاد (زرد). از استخوان‌ها مانند استخوان و عاج فیل، شتر، گاو و اسب. از فلزات هم مفتول‌های برنجی، نقره‌ای و گاهی طلایی.
خاتم کاری اصفهان
خاتم کاری و محصولات صنایع دستی خاتم کاری، در ایران سابقه و قدمت طولانی دارد. بویژه در شیراز و اصفهان رونق فراوانی داشته است.
در دوران صفویه این هنر در اصفهان به اوج خود می‌رسد که روابط خوب بازرگانی با دیگر کشورها و نیز سفارش و انجام کارهای بزگ خاتم کاری در داخل کشور نیز مؤثر بوده است.
از جمله آثار هنر تزئینی خاتم کاری در دوران صفویه از این قرار است: صندوق‌های مرقد امام موسی کاظم(ع)، امام جواد(ع)، امام حسن عسکری(ع) و امام هادی(ع)؛ درب‌های خاتم کاری شده بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی؛ درب ورودی مدرسه چهارباغ اصفهان، درب امامزاده شاه‌رضا در قمشه (شهرضا)
خاتم کاری شیراز
در دوران زندیه، خاتم کاری در شیراز رونق بسیار خوبی می‌گیرد که صندوق خاتم حرم امام علی(ع) و امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) از آثار دوره شیراز است.
در این دوره برخی از استادان اصفهانی خاتم کاری نیز به شیراز مهاجرت می‌کنند. در دوره قاجاریه و پهلوی و سپس انقلاب اسلامی، خاتم کاری به دست استادان فن ادامه یافت.
درب ورودی حرم عبدالعظیم حسنی(ع) و امامزاده زید بازار تهران (در دوره قاجاریه)، خاتم کاری اتاق کاخ مرمر و تالار عمارت بهارستان (در دوره پهلوی)، و میز بزرگ خاتم با طراحی استاد فرشچیان، میز گل در باغ عفیف‌آباد شیراز، و خاتم کاری فضای داخلی ضریع امام رضا(ع) در دوران پس از انقلاب، نمونه‌های بزرگی از خاتم کاری ایرانی است.
آثارونمونه‌های تاریخی خاتم‌کاری
*منبر خاتم کاری در مسجد جامع عتیق شیراز دارای قدمت بیش از هزارسال.
* سقف ایوان اصلی مسجد جامع عتیق شیراز مریوطه به سده هشتم هجری (سده چهاردهم میلادی)
*درهای خاتم قصر رویایی تیمور گرگانی به نام دلگشا در سمرقند و درهای آرامگاه وی در سال۸۰۷ هجری(۱۴۰۵میلادی)
*درهای چوب گردو و روکش استخوان ودیگر چوبها ساخته شده توسط هنرمندی بنام حبیب الله درسال ۹۹۹هجری(۱۵۹۱میلادی) که درموزه برلین نگهداری می‌شود .
*درهای مزین به اشکال هندسی گل و بته ،از شهر بخارا که درموزه ویکتوریا آلربت موجود است
* منبر چوبی مسجد لبنان اصفهان بااشکال هندسی و اجزای نقره‌های مربوطه به سال ۱۱۱۴هجری(۱۷۰۲میلادی)
مراکز تولید محصولات خاتم
در حال حاضر کماکان شیراز مهم‌ترین مرکز تولید محصولات خاتم است. علاوه بر شیراز، خاتم‌سازی در شهرهای اصفهان، گلپایگان و تهران نیز رواج دارد و خاتم‌سازان محصولات متنوعی را تولید و عرضه می‌کنند.
انواع محصولات خاتم
محصولات تولیدی خاتم‌سازان شامل انواع قاب قرآن، قاب عکس، شکلات‌خوری، میز، صندلی، جعبه‌ی سیگار، جاکلیدی، جاقلمی، جلدآلبوم و … می‌شود.
ضمن آن که گاهی اوقات خاتم‌سازان، خاتم را با هنر دیگری به نام معرق می‌آمیزند که حاصل آن هنری به نام «خاتم معرق» است که جلوه و زیبایی خاصی دارد.
خاتم کاری در ادبیات
دراشعار شاعران قبل از سده نهم هرجا نامی از خاتم برده شده به معنی و مفهوم انگشتری بوده است. تنها یک بیت از اشعار مفید بلخی شاعر قرن یازده به معنای هنر خاتم سازی آمده است:
صد نقش بر استخوانم افکند زداغ گویا که لب لعل تو خاتم بند است
در خرید خاتم به چه نکاتی توجه و دقت نماییم
- چون مبنای نقوش خاتم اشکال هندسی است، بالطبع زیبایی نهایی منوط به رعایت نظم در آنهاست. نظم هندسی، ریز نقشی و موزون تر و متقارن تر بودن خطوط در ساخت خاتم و نیز کاربرد فلز بیشتر در نقوش مثلثی خاتم
- دقت و ظرافت کار سازنده در چسباندن قطعات خاتم به سطح کار
- سطح زیر لاک و جلای خاتم کاملا صاف و بدون ناهمواری باشد.
- صاف بودن سطح خاتم، دقت در برش و نیز چیدمان و قرینه و موزون بودن نقوش
- استفاده زیاد از استخوان و مفتول های فلزی در سطح کم
- استفاده از چوب های ارزشمند و کمیاب در ساخت مثلث های خاتم نظیر چوب آبنوس و فوفل
- کوچک و ظریف بودن مثلث ها و استفاده کمتر از رنگ های شیمیایی در ساخت خاتم
- استفاده از طرح های غیر تکراری و پیچیده
- استفاده از چند ضلعی هایی که بیش از شش ضلع داشته باشند.
- پشت برش های خاتم دارای پوشش آستر و چسب مرغوب باشد
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.